1990’larda öncelikli olarak devlet tarafından kullanılmaya başlanılan internet sonraki yıllarda kullanıcı sayısında ciddi bir artış göstererek bireysel ve kurumsal kişilikler tarafından da kullanılmaya başlandı. Bu artış, internetin sadece bir iletişim aracı olmaktan fazlasını olmasını sağladı ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte hayatı kolaylaştırmak için yeni özelliklerin doğmasına sebep oldu. Hızlı iletişim sağlamasının yanı sıra, internetten alışveriş, online dizi ve film izleme, para transferi yapabilme gibi birçok özellikle hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen internetin dünyada şu anda 4 milyardan fazla aktif kullanıcısı mevcut.
İnternetteki online sürenin kullanıcı başına artması ile birlikte, internette bireysel olarak paylaşılan içerik miktarı, bireylerin kendilerine ait paylaştığı bilgi ve veri miktarı ciddi artış gösterdi. İnternetten yapılan ödeme işlemlerinin sayısı ve bu ödemeleri yaparken kullanılan şifreler, kredi kartı bilgileri; uygulamalar aracılığıyla paylaşılan konum, isim, yaş, çalışma yeri, ilgi alanları gibi veri ve bilgiler ve fotoğraf ve video gibi içerikler internette herkesin birer sanal kimliği olmasına yol açtı.
İnternet aracılığıyla veri ve bilgi paylaşımının artması ile birlikte, veri ihlali gibi siber saldırıların sayısında da ciddi bir artış yaşanıyor. Siber saldırılara örnek vermek gerekirse; kötü amaçlı yazılımlar, truva atı adı verilen ve kullandığınız bütün şifrelerinizi ele geçiren virüsler, solucan adı verilen ve bir bilgisayardan diğerine bilgi kopyalamaya yarayan kötü amaçlı yazılımlar, rootkit adı verilen ve bilgisayarınız uzaktan kontrol etmeyi hedefleyen virüsler gibi birçok örnek verebiliriz.
Peki, bu ve benzeri siber saldırılardan verilerinizi korumak için alabileceğiniz önlemler var mı? Elbette, var.
1. VPN Kullanın
Sanal özel ağ adı verilen VPN programlarını kullanarak verilerinizi güvence altına alabilirsiniz. Akıllı telefonunuza ya da dizüstü/masaüstü bilgisayarınıza VPN indirerek öncelikle IP adresinizi değiştirip, sanal konumunuzu maskeleyebilirsiniz. VPN programı sizin sanal konumunuzu kendi VPN sunucuları üzerinden göstererek, internet servis sağlayıcınızın bile gerçek konumunuzu görmesini engeller. Ayrıca, bütün internet aktivitenizi de üçüncü partilerden gizleyerek, hassas bilgi ve verilerinizin de gizli kalmasını sağlar.
Fakat VPN konusunda sizlere ufak bir uyarım olacak. Hangi uygulamayı kullanacağınızı çok iyi araştırmanız gerekiyor. Free versiyon olan VPN uygulamaların dan kaçının.
2. Güvenilir Olmayan Linklere Tıklamayın
E-postalarınızda tanımadığınız kişilerden gelen linklere tıklamaktan kaçının. Bilgisayar korsanları tarafından çok popüler hale gelen bir siber saldırı yöntemi de bir banka veya devlet kurumu ve benzeri gibi kurumlardan e-posta gelmiş gibi gösterip, ekteki dosyayı indirmenizi veya e-postadaki linki tıklamanızı istemeleridir. Aldığınız e-postada bulunan gönderen e-posta adresini kontrol edin ve eğer e-posta adresi kurumsal durmuyor ve garip karakterlerden oluşuyorsa o e-postayı açmayın ve içeriğini indirmeyin. Bu ve benzeri içerik konularında dikkatli olmakta fayda var.
3. Her web sitesi ve uygulama için aynı parolayı kullanmayın
Muhtemelen bütün uygulama ve online hesaplarınız için tek bir parola kullanıyorsunuz. Bu sizin verilerinizin ihlal edilme ihtimalini arttırır. Birden fazla parola yaratmak parolanızın tahmin edilmesi durumunda bütün hesaplarınızın ele geçirilemeyeceği anlamına gelir. Ayrıca, hesaplarınız için iki veya üç adımlı doğrulama yöntemleri kullanabilirsiniz. Telefon veya arama ile doğrulama gibi adımlar Google, Facebook gibi platformlarda mevcut.
4. Sanal paylaşımlarınıza dikkat edin
Facebook, Instagram, Twitter gibi sosyal medya platformlarında paylaştığınız metin, fotoğraf ve video gibi içeriklerin sizin hakkınızda ne kadar bilgi verdiğine dikkat edin. Bahsi geçen sosyal medya platformlarının yoğun ve aktif kullanımı ile birlikte, bir bireyin hayatı hakkında düşündüğünüzden daha çok bilgi ve veriye online olarak ulaşmak mümkün. Doğum tarihi gibi bilgiler sahtekarlıklar için kolaylıkla kullanılabilir. Bu yüzden, online paylaşımlarınıza dikkat etmenizde fayda var.
5. Telefonunuzda ‘’Bütün Verileri Sil’’ önlemini kurun
Mobil telefonunuzun çalınması ihtimaline karşı, çoğu Android ve iOS telefonda mevcut olan ‘’bütün verileri sil’’ komutunu belirli sayıda yanlış şifre girilmesine karşı telefonunuza verebilirsiniz. Bu özellik, mobil telefonunuzun çalınması veya yanlış kişiler tarafından sizin haberiniz olmadan ele geçirilmesi durumunda hassas veri ve bilgilerinizin çalınmasına ve suistimal edilmesine engel olacaktır. Bu gibi önlemler hakkında çeşitli makaleler okuyabilirsiniz.
