İran ile ABD, cumartesi günü Umman'da müzakere masasına oturacak. İranlılar müzakerelerin dolaylı ABD'liler ise doğrudan olacağını söylüyor. Peki hangi konular müzakere edilecek?
ABD'de Donald Trump yönetimi, belli taleplerle birlikte İran ile müzakere masasına oturmaya hazırlanıyor. Bu taleplere göre İran'ın uranyum zenginleştirmeye son vermesi, elindeki uranyum stoğunu devretmesi, nükleer tesislerini tamamen dağıtması ve füze programına son vermesi gerekiyor. Ayrıca Hamas, Hizbullah ve diğer vekil güçlere desteğin tamamen kesilmesi de ABD'nin talepleri arasında.
TRUMP'IN ŞARTLARI ÇOK DAHA SERT Obama döneminde İran ile 2015'te varılan anlaşma İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stoğunun kısıtlanmasını öngörüyordu. Bu anlaşmadan 2018'de çekilen Donald Trump, şimdi Obama dönemindekinden çok daha sert bir anlaşmayı İran yönetimine kabul ettirmeyi istiyor. Bu taleplerin ise İran için kabul edilmesinin zor olduğuna dikkat çekiliyor. "TRUMP ESNEKLİK GÖSTEREBİLİR" Ancak Amerikan New York Times gazetesi, Trump'ın daha önce de bu tür müzakereler öncesinde elini yüksek açtığına dikkat çekerek ilerleyen süreçte bu taleplerle ilgili esneklik gösterebileceğini yazdı. İran'ın nükleer programını 2015'te Trump yönetiminin çekilmesinin ardından çok daha fazla geliştirmesi de müzakereler için sıkıntılı bir durum olarak niteleniyor. İran şu an yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum üretiyor, bununla bomba yapımına yaklaştığına dikkat çekiliyor. İran'ın ellinde halen 6 nükleer bomba yapabilecek kadar uranyum bulunduğu belirtiliyor. Ancak belli aşamalardan geçirilerek nükleer bomba elde etmesinin uzun zaman alacağı tahmin ediliyor. Amerikan istihbaratına göre İranlı silah mühendisleri ellerindeki nükleer yakıtın bir yıl ya da daha fazla sürede değil aylar içinde bombaya dönüştürülebilmesi için çalışmalar yürütüyor. ZAMAN KISITLAMASI DA SORUN Müzakelerde bir başka sorunsa zaman kısıtlaması. Nükleer anlaşmada tetik mekanizması olarak adlandırılan ve İran'a anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle Birleşmiş Milletler yaptırımlarının yeniden uygulanmasını öngören kararın süresi 18 Ekim'de doluyor. Nükleer anlaşmanın Avrupalı tarafları İran ile anlaşamazsa tetik mekanizmasını işletecekleri tehdidinde bulundu. İran ise tetik mekanizmasının işletilmesi halinde Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesinin Anlaşması'ndan çekileceğini söylüyor. Bu, İran'ın nükleer programındaki denetimlerin tamamen sona ereceği anlamına geliyor. ABD VE İSRAİL'İN POTANSİYEL SALDIRISI Böylesi bir durumun oluşmasını engellemek için ABD ve İsrail'in İran'ın nükleer tesislerini vurabileceği ihtimali konuşuluyor. Saldırının ortaklaşa mı düzenleneceği, yoksa ABD'nin desteğiyle İsrail tarafından mı gerçekleştireleceği tartışılan konular arasında bulunuyor. İran'a olası saldırıda misilleme yapmasından da endişe ediliyor. İran'ın Amerikan ve İsrail hedeflerinin yanı sıra Suudi Arabistan'ın petrol tesisleri gibi Körfez ülkelerine de saldırılar düzenleyebileceği konuşuluyor. "MASADA İRAN'IN ELİ ZAYIF" İran'ın nükleer programını ilerletse de müzakere masasına eli zayıf olarak oturduğu yorumları da yapılıyor. İsrail'in Geçen Ekim'de İran'daki nükleer tesisleri koruyan hava savunma sistemlerini tamamen etkisiz hale getirdiği belirtiliyor. İran'a olası hava operasyonunda misilleme olarak İsrail'e saldırmasından endişe edilen Hamas ve Hizbullah gibi vekil güçlerinin zayıf düştüğüne de dikkat çekiliyor.
Ziyaretçiler Göremez, Görmek için
Giriş yap veya üye ol.
