Girişimcilik ekosistemi ve teknoloji şirketlerinden alınan ek vergide önemli bir gelişme yaşandı. Ek vergi ile ilgili açılan davalar Danıştay'da tersine döndü. Maliye, kaybedeceğini düşündüğü davalarda avantajlı konuma geçti. Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu, ek vergi ile ilgili ayrıntıları kaleme aldı.
Ek vergi şoku, sadece startup, fintek ve teknoloji şirketleri ile sınırlı değil. Girişimcilik ekosistemi, girişim sermayesi yatırım fonları, teknoloji şirketleri de bu kapsamda. Şokun nedeni ise, 2022 yılı ile ilgili olarak emisyon primi kazancı istisnası üzerinden hesaplanan ve ödenen ek vergi!
EK VERGİ NE İLE İLGİLİYDİ? Ek vergi, Kahramanmaraş ve çevre illerdeki depremin oluşturduğu olumsuz etkilerin giderilmesi, afetzede vatandaşlarımızın acil ihtiyaçlarının karşılanması ve bölgenin yeniden inşasına kaynak sağlanması amacıyla sadece 2022 hesap dönemine ilişkin olmak üzere bir defalığına ihdas edildi.
EMİSYON PRİMİNE EK VERGİYE ÇOK SAYIDA DAVA AÇILDI 2022 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannamesinde istisna, indirim ve indirimli kurumlar vergisi matrahı beyan eden yaklaşık 75 bin kurumlar vergisi mükellefi ek vergi hesapladı! Bu mükelleflerin yaklaşık 45 bini ise, 2022 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannamelerini ek vergi kaynaklı ihtirazi kayıtla verdi, tamamına yakın kısmı da dava açtı! Ek vergi kaynaklı açılan davaların önemli bir kısmı, üzerinden ek vergi hesaplanan emisyon primi kazancı istisnası ile ilgili.
MAHKEME KARARLARI MÜKELLEFLER, DANIŞTAY YD KARARLARI MALİYE LEHİNE! 3 Seri No.lu 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği’nin 5. Maddesinin 3. Fıkrasının (ç) bendinde yer alan “Emisyon Primi Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-ç)” ibaresi ile 7. Maddesindeki 5 ve 9 no.lu örneklerin iptali ve dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin (YD) durdurulması için Danıştay’da çok sayıda dava açıldı. Bu davalara bakan Danıştay 3. Dairesi, davacıların YD talebini reddetti, Danıştay VDDK ise, bu kararlara karşı yapılan itirazları reddetti. Buna karşılık, ilk derece vergi mahkemeleri ile İstinaf kararları ise, emisyon primi kazancı istisnası üzerinden ek vergi hesaplanmaması gerektiği doğrultusunda! (İstanbul 2. Vergi Mahkemesi’nin 20.12.2023 tarihli ve Esas No: 2023/1186, Karar No:2023/3048 sayılı Kararı, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Sekizinci Vergi Dava Dairesi’nin 13.03.2024 tarihli ve E. 2024/527 K. 2024/819, aynı tarihli ve E.2023/1652, K.2024/820 sayılı Kararları). Danıştay’ın henüz esastan karar vermemesi, buna karşılık ilk derece mahkemeleri ve istinaf dairelerinin kararlarının mükellefler lehine olması, dava açan şirketlerin kazanma umutlarını oldukça artırdı. Başta Maliye olmak üzere, dava açan şirketler ve iş dünyası, bu davaların sonucunu sabırsızlıkla beklemeye başladı.
DANIŞTAY'DAN GELEN HABER ŞİRKETLERİ ŞOK ETTİ! Tam da bu sırada Danıştay 3. Dairesi’nden gelen bir karar, emisyon primi kazancı istisnası üzerinden ek vergi hesaplayarak ödeyen şirketleri şok etti! Buna karşılık Maliye ise, beklemediği bu karar karşısında oldukça şaşırdı. Danıştay 3. Dairesi,“7440 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 27. fıkrası ile kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, 5520 sayılı Kanun ile diğer kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları üzerinden, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin yüzde 10 oranında ek vergi hesaplanması gerektiğinin hüküm altına alınması ayrıca ek verginin uygulanmasına yönelik esasların belirlendiği 7440 sayılı Kanun Genel Tebliğinin (Seri No:3) 5. maddesinin (3) numaralı fıkrasının (ç) bendinde de; Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendi ile kurumlar vergisinden istisna olduğu belirtilen emisyon priminin ek verginin konusunu oluşturduğunun açıklanması dikkate alındığında ihtirazi kaydın kabul edilmemesi suretiyle tahakkuk eden verginin hukuka uygun olduğu sonucuna varıldığından aksi yöndeki gerekçeyle verilen Vergi Dava Dairesi kararının yürütmesinin durdurulması isteminin kabulüne” oy birliğiyle karar verdi (Danıştay 3. Dairesi’nin 09.05.2024 tarihli ve E.2024/2532 sayılı Kararı). Yani, Danıştay 3. Dairesi, Maliye’nin İstinaf Dairesinin verdiği kararın yürütmesinin durdurulması talebini kabul etti!
ESASTAN VERİLECEK KARARDA SONUÇ DEĞİŞİR Mİ? Danıştay 3. Dairesi, YD kabul kararını gerekçeli verdiğinden, esastan vereceği kararın da aynı doğrultuda olacağı kesin gibi. Ayrıca, YD kararındaki gerekçe Danıştay 3. Dairesi’nin konuya bakış açısını da ortaya koyuyor.
DAVA TERSİNE DÖNDÜ, MALİYE ŞAŞKIN! Emisyon primi kazancı üzerinden ek vergi alınmasıyla ilgili ilk derece mahkemeleri ve istinaf daireleri tarafından verilen kararlar Maliye’nin moralini oldukça bozmuştu. Maliye, bu davaları kaybedeceğini düşünüyordu. Ancak, olay Danıştay’da tam tersine döndü, Maliye kaybedeceğini düşündüğü bu davalarda avantajlı konuma geçti, davayı kazanma umutları arttı! Esastan kararlar verilip konu yargı yoluyla da kesinleştikten sonra, bu şirketlerle ilgili vergi incelemeleri yapılacak, ek vergi beyanları kontrol edilecek. Ek vergiyi eksik hesaplayan ya da hiç hesaplamayan şirketlerle ilgili gerekli yasal işlemler yapılacak.
